Bwriad y ddau becyn yma yw rhoi cymorth i athrawon i gyflwyno’r elfen Cymru, Ewrop a’r Byd o Fagloriaeth Cymru. Trefnwyd y pecynau o gwmpas themâu gwahanol, a phob un yn edrych ar le Cymru yn Ewrop ac yn y byd mewn modd bywiog a chyffrous.
Steven Edwards, 'Efrydiau Athronyddol: etifeddiaeth y dylid ei thrysori' (2016)
Yn yr erthygl hon disgrifir gwreiddiau a pheth o hanes y cyfnodolyn Efrydiau Athronyddol, a gyhoeddwyd rhwng 1938 ac 2006. Cyfnodolyn Adran Athroniaeth Urdd y Graddedigion oedd yr Efrydiau a chyflwynwyd y rhan fwyaf o'r erthyglau fel papurau yn ystod cynhadledd flynyddol yr Adran, cynhadledd sy'n parhau i gael ei chynnal hyd heddiw. Manylir ar natur a chynnwys rhifyn cyntaf y cyfnodolyn, yn ogystal â thynnu sylw at ei brif themâu. Dangosir hefyd sut y daeth newid sylweddol i'r Efrydiau yn 1949 yn sgil penderfyniad allweddol gan aelodau'r Adran. Trodd yr Efrydiau o fod yn gyfnodolyn oedd yn trafod athroniaeth yn unig i fod yn gyfnodolyn lled ryngddisgyblaethol. Wedi'r newid hwnnw, cyhoeddwyd erthyglau ar sawl pwnc ynddo, ond fel arfer â ffocws arbennig ar faterion Cymreig. Yn ail hanner yr erthygl, trafodir papur dylanwadol a phwysig (y cyfraniad pwysicaf yn holl hanes y cyfnodolyn, efallai), sef 'Y syniad o genedl' gan yr Athro J. R. Jones. Fe'i cyhoeddwyd y flwyddyn cyn darlledu 'Tynged yr Iaith' gan Saunders Lewis, ac yma dadansoddir ei brif ddadleuon. Enghreifftir popeth sy'n bwysig am yr Efrydiau gan yr erthygl: defnyddir dull athronyddol o ddadansoddi, ond mae'n rhyngddisgyblaethol hefyd gan ei bod yn defnyddio elfennau o farddoniaeth a hanes. Mae'n erthygl wleidyddol a dylanwadol, ac yn sgil hynny disgrifiwyd Jones gan yr Athro D. Z. Phillips fel ysbrydoliaeth athronyddol Cymdeithas yr Iaith yn ogystal â bod yn ddylanwad pwysig ar Saunders Lewis. Steven Edwards, 'Efrydiau Athronyddol: etifeddiaeth y dylid ei thrysori', Gwerddon, 21, Ebrill 2016, 13-25.
Y Rhyfel – W. Llewelyn Williams
Ysgrif a gyhoeddwyd yn wreiddiol yn 1914, gan W. Llewelyn Williams, aelod seneddol Rhyddfrydol Sir Gaerfyrddin, yn dehongli hanes dechrau'r Rhyfel Byd Cyntaf a thrafod rôl Cymru a Phrydain yn 'ymladd brwydrau gwareiddiad'. Roedd W. Llewelyn Williams yn gwrthwynebu consgripsiwn gorfodol. Mae'n apelio ar y Cymry i ymrestru. Ceir copi PDF o'r ysgrif wreiddiol ar ddiwedd y fersiwn ddigidol newydd. Mae'r e-lyfr hwn yn ffrwyth prosiect DEChE – Digido
Esboniadur Ffilm a Theledu Cymru
Manylion ar ffilmiau a rhaglenni Cymraeg a Saesneg, a bywgraffiadau a chlipiau fideo o rai o ffigyrau allweddol y maes. Aderyn Papur, Yr Alcoholig Llon, Stephen Bayly, Branwen, Byw Yn Dy Groen, Caerdydd, Cameleon, Ceri Sherlock, Con Passionate, Dafydd, Dal:Yma/Nawr, Dinas, Diwrnod Hollol Mindblowing Heddiw, Peter Edwards, Eldra, Elenya, Endaf Emlyn, Aron Evans, Marc Evans, Y Fargen, Fondue, Rhyw a Deinosors, Karl Francis, Gadael Lenin, Gelert, Gogs, Grand Slam, Gwenoliaid, William Haggar, Hedd Wyn, John Hefin, House of America, How Green Was My Valley, Rhys Ifans, Jabas, Sue Jeffries, Naomi Jones, Paul Jones, Joni Jones, Little White Lies, Y Mabinogi, Y Mapiwr, Milwr Bychan, Y Mynydd Grug, Newid Ger, O'r Ddaear Hen, Oed Yr Addewid, Felicity 'Fizzy' Oppe, Pam Fi Duw?, Siân Phillips, Meic Povey, Rhys Powys, The Proud Valley, Joanna Quinn, Rhosyn a Rhith, A Run For Your Money, Sam Tân, Separado!, Sleep Furiously, Solomon a Gaenor, Streetlife, SuperTed, Tair Chwaer, Talcen Caled, Teisennau Mair, Teulu, Traed Mewn Cyffion, Treflan, Paul Turner, Un Nos Ola' Leuad, Under Milk Wood, A Way of Life, Emlyn ..
Anawsterau Dysgu
Datblygwyd y modiwl a’r adnoddau gan Brifysgol Casnewydd a Phrifysgol Metropolitan Caerdydd i ymdrin yn uniongyrchol â dulliau addysgu a dysgu ar gyfer disgyblion sydd â dyslecsia, mewn ymgais i gynyddu gwybodaeth a dealltwriaeth addysgwyr o ddyslecsia.
Cyflogadwyedd ym maes Gwleidyddiaeth
Dyma adroddiad ar safbwyntiau cyflogwyr ar sgiliau graddedigion ac anghenion sgiliau ym maes gwleidyddiaeth yng Nghymru, gyda sylw penodol i sgiliau iaith Gymraeg. Yr awdur yw Dr Elin Royles, Prifysgol Aberystwyth. Mae'r adroddiad cynnig argymhellion o ran cyflogadwyedd a'r Gymraeg, ar gyfer addysgu gwleidyddiaeth a phynciau perthnasol, ac i fyfyrwyr ar sut i wella eu cyflogadwyedd.
Lisa Sheppard, 'Troi Dalen "Arall"': Ail-ddehongli'r berthynas rhwng cymunedau Cymraeg a Saesneg de Cymru mew...
Enillydd Gwobr Gwerddon am erthygl orau 2015-17. Mae'r erthygl hon yn dadansoddi'r berthynas rhwng siaradwyr Cymraeg a Saesneg yn y golygfeydd tafarn mewn dwy nofel gyfoes o dde Cymru, sef Y Tiwniwr Piano gan Catrin Dafydd (2009) a The Book of Idiots gan Christopher Meredith (2012), yng ngoleuni damcaniaethau athronyddol am yr 'arall' ac aralledd. Olrheinir datblygiad cysyniad yr 'arall' gan ystyried gwaith athronwyr a damcaniaethwyr diwylliannol megis Georg Hegel, Simone de Beauvoir, Frantz Fanon a Homi Bhabha. Trwy droi at waith Charlotte Williams a Simon Brooks, dadleuir y gallai siaradwyr Cymraeg a Saesneg Cymru fel ei gilydd brofi aralledd, ac yna try'r erthygl at y nofelau er mwyn archwilio sut yr adlewyrchir hyn mewn testunau ffuglennol cyfoes. Daw'r erthygl i gasgliad ynglyˆn ag arwyddocâd aralledd i'r dychymyg a'r hunaniaeth Gymreig gyfoes, ac awgryma sut y gallai syniadau athronyddol eraill ein helpu i ganfod tir cyffredin rhwng dwy brif gymuned ieithyddol y genedl. Lisa Sheppard, 'Troi Dalen “Arall”: Ail-ddehongli'r berthynas rhwng cymunedau Cymraeg a Saesneg de Cymru mewn dwy nofel ddiweddar yng ngoleuni ffigwr yr “arall”', Gwerddon, 21, Ebrill 2016, 26-47.
Y Meddwl Modern: Darwin – R. Elwyn Hughes
Charles Darwin, ym marn llawer, oedd y biolegydd mwyaf erioed. Ef a fu'n bennaf cyfrifol am gyflwyno i'r byd un o'r syniadau pwysicaf yn holl hanes bioleg – Theori Esblygiad. Disgrifir yn yr e-lyfr hwn sut y daeth i lunio'i ddamcaniaeth enwog am darddiad pethau byw a sut yr ehangodd arni, yng nghwrs ei yrfa, i gofleidio holl weithgareddau dyn ei hun. Trafodir ei le yng ngwyddoniaeth ei gyfnod, a'r ymateb i'w syniadau. Ystyrir hefyd i ba raddau y bu i amgylchiadau personol a chymdeithasol ei gynorthwyo a'i lesteirio yn ei waith.
Dramâu wedi'u digideiddio
Mae’r adnodd hwn yn cynnwys casgliad o ddramâu a ddigideiddiwyd mewn cydweithrediad â Llyfrgell Genedlaethol Cymru. Datblygwyd y casgliad er mwyn sicrhau bod testunau sydd allan o brint ar gael yn hwylus i fyfyrwyr a darlithwyr. Mae rhai o'r dramâu ar gael ar gyfer defnydd addysg yn unig oherwydd rhesymau hawlfraint a bydd angen mewngofnodi er mwyn cael mynediad iddynt.
Gweithdai Mathemateg ac Athroniaeth
Mae'r adnodd hwn yn deillio o grant bach a ddyfarnwyd gan y Coleg Cymraeg Genedlaethol i Brifysgol Caerdydd. Nod y prosiect oedd cynyddu diddordeb yn y cwrs gradd Mathemateg ac Athroniaeth. Fel rhan o'r prosiect, cynhaliwyd cyfres o weithdai mewn ysgolion. Mae'r adnodd hwn yn cynnwys cyfres o gwestiynau ymarferol sy'n deillio o'r ddau weithdy cyntaf, sef Cysyniadau Elfennol yn Athroniaeth a Mathemateg a Deall Rhifau a'u Rhan. Mae'r cwestiynau wedi'u hanelu at y rhai sy'n astudio tuag at Safon Uwch mewn Mathemateg.
Saunders Lewis a Williams Pantycelyn – R. Tudur Jones
Darlith Goffa Henry Lewis 1987 a draddodwyd gan R. Tudur Jones. Edrycha'r awdur ar ymdriniaeth Saunders Lewis o weithiau Williams Pantycelyn gan ail-ystyried dadansoddiad Saunders Lewis o ddiwinyddiaeth a datblygiad Pantycelyn. Gellir lawrlwytho'r e-lyfr ar ffurf PDF, ePub neu Mobi (gweler Cyfryngau Cysylltiedig uchod). I ddarllen yr e-lyfr ar sgrin cyfrifiadur a/neu i argraffu rhannau ohono, lawrlwythwch y ffeil PDF. I ddarllen yr e-lyfr ar iBooks, Nook, Kobi a'r rhan fwyaf o ddyfeisiau e-ddarllen eraill, lawrlwythwch y ffeil ePub.I ddarllen yr e-lyfr ar Kindle, lawrlwythwch y ffeil Mobi. Mae'r e-lyfr hwn yn ffrwyth prosiect DEChE – Digido
Pamffledi 'Dysgu Am'
Cyfres o bamffledi ym maes addysg iechyd a meddygaeth yn rhoi cyflwyniad i wahanol agweddau ar y maes a chyngor ar bynciau mwy eang megis cynllunio gyrfa. fnogwyd y prosiect drwy Grant Bach gan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol a chan Brifysgol Caerdydd (gan gynnwys cymorth dylunio Hannah Simpson a gwaith golygu iaith Dr Iwan Rees, Ysgol y Gymraeg). Mae'r pamffledi yn cynnwys: Dysgu Am: Addysgu mewn Prifysgol yng Nghymru Rhan 1 – Myfyrwyr Lleol Dysgu Am: Cynllunio Gyrfaol Dysgu Am: Iechyd Gwledig Gymreig mewn Addysg Dysgu Am: Mentora Dysgu Am: Moeseg Gofal Iechyd Dysgu Am: Rhoi a Derbyn Gofal yn y Gymraeg Dysgu Am: Y Dystysgrif Sgiliau Iaith