Dyma Lyfryddiaeth ar gyfer y cwrs uwchraddedig Astudiaethau Cyfieithu Proffesiynol.

Mewn ateb i alwad gan yr Arts and Humanities Research Council, a chyda chymorth y Coleg Cymraeg Cenedlaethol, gwnaethpwyd ffilm ddogfen farddonol/arbrofol fer yn 2016 gan Anne Marie Carty, Nick Jones a Dafydd Sills-Jones ar destun Cors Fochno, ger Y Borth. Mae Cors Fochno yn un o brif gorsydd mawn gorllewin Ewrop, ac yn gartref pwysig i fyd natur unigryw, ynghyd ag i astudiaethau gwyddonol pwysig, gan gynnwys astudiaethau hinsawdd. Mae'r gors felly'n drosiad ffilmig defnyddiol er mwyn trafod man cyfarfod nifer o bynciau a phersbectifau, gan gynnwys teimladau'r gymuned leol tuag at wylltir, cynaliadwraeth ffermio lleol, ac yn fwy eang hanes a dyfodol y berthynas rhwng dyn a'i amgylchedd. Mae'r erthygl hon yn olrhain y dynesiadau a'r cysyniadau y tu ôl i'r ffilm, gan roi'r ffilm yn nhraddodiad ymchwil-fel-ymarfer.

Mae'r papur hwn yn dadansoddi cynnwys y Wasg gyfnodol Gymreig ar adeg y Rhyfel Byd Cyntaf, gyda ffocws ar y modd y datblygwyd crefydd yn agwedd flaenllaw o'r diwylliant rhyfel yng Nghymru. Fel rhan allweddol o'r gymdeithas sifil, roedd y Wasg yn llwyfan nerthol ar gyfer darbwyllo cynulleidfa, wrth i gyfranwyr uchel eu statws cymdeithasol gyflwyno a dehongli'r rhyfel yn ôl daliadau penodol. Dadl y papur hwn yw y cynhyrchwyd disgwrs grefyddol gref gan sylwebwyr y Wasg Gymreig ynghylch ystyr a phwrpas y rhyfel gan roi ystyriaeth ddwys i broffwydoliaeth, Iachawdwriaeth, a dyfodiad oes newydd, lle y chwaraeir rôl ganolog gan Gristnogaeth. Meilyr Powel, &lsquo&ldquoBeth os mai hon yw Armagedon?&rdquo: Crefydd a'r Wasg Gymreig yn y Rhyfel Byd Cyntaf', Gwerddon, 27, Hydref 2018, 67-94. Cyhoeddwyd yr erthygl hon yn Gwerddon, cyfnodolyn ymchwil y Coleg Cymraeg,

Yn anffodus, nid yw'r gronfa ar gael ar hyn o bryd oherwydd problemau technegol. Rydym yn gweithio ar ddatrysiad er mwyn cael y wefan yn fyw cyn gynted â phosib. Mae'r gronfa yn gatalog disgrifiadol o destunau a gyfieithwyd i'r Gymraeg o ddechrau'r ugeinfed ganrif ymlaen ym meysydd y dyniaethau, y celfyddydau a'r gwyddorau cymdeithasol. Detholwyd yn bennaf o blith testunau rhyddiaith a drama all fod o ddiddordeb ar gyfer ymchwil a dysgu ar lefel addysg uwch. Mewn ambell achos y mae cofnod yn arwain at y testun llawn ar-lein.

Mae’r Cyfnod Sylfaen (CS) yn gwricwlwm statudol ym mhob ysgol gynradd y wladwriaeth yng Nghymru ers 2008. Mae’r bedagogeg yn ddatblygiadol, ac yn annog y plant i ymddiddori drwy ddysgu drwy brofiadau. Mae’r papur hwn yn rhan o werthusiad ehangach o’r CS a gomisiynwyd gan Lywodraeth Cymru yn 2012, ac mae’n ystyried un o’r saith maes dysgu sy’n rhan o’r CS; ‘Datblygu’r Gymraeg’. Darganfu nad oedd gwahaniaeth arwyddocaol yn sut oedd y CS yn cael ei weithredu mewn ysgolion a lleoliadau cyfrwng Cymraeg a Saesneg. Ond, yn gyffredinol, datblygir y Gymraeg yn ffurfiol mewn gweithgareddau boreol ar gyfer y dosbarth cyfan (e.e. amser cylch) sy’n mynd yn groes i weledigaeth Llywodraeth Cymru o gydblethu’r iaith ym mhob agwedd ar y CS. Mae’r papur yn ystyried sut mae ysgolion a lleoliadau yn mynd ati i ddatblygu unigolion dwyieithog, yn ôl gobeithion polisi Llywodraeth Cymru.

Dyma gasgliad o sgriptiau a chlipiau sain ar gyfer dysgwyr Cymraeg Gwaith ar lefel Mynediad sy’n mynd law yn llaw ag unedau 1-10. Mae’r adnoddau hyn yn atgyfnerthu’r hyn a ddysgwyd yn y dosbarth (gan staff mewn addysg uwch ac mewn addysg bellach) ac maen nhw’n addas ar gyfer dechreuwyr. Datblygwyd yr adnoddau hyn o dan nawdd y Ganolfan Dysgu Cymraeg Genedlaethol fel rhan o brosiect a gydlynir gan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol.

Cyflwyniad pwerbwynt ar thema Deddfwriaeth iaith: cyfleoedd i gyfieithwyr a gyflwynwyd gan Meinir Jones o swyddfa Comisiynydd y Gymraeg, yn ystod Cynhadledd Heriau Cyfieithu Heddiw a gynhaliwyd ym Mhrifysgol Aberystwyth ar 27 Hydref 2017.

Y prif siaradwr yn y Gynhadledd Heriau Cyfieithu a gynhaliwyd ym Mhrifysgol Aberystwyth ar 27 Hydref 2017 oedd John Evans, Cyfieithydd yn y Comisiwn Ewropeaidd. Dyma'r delweddau sy'n cyd-fynd â'i gyflwyniad yn trafod rôl y cyfieithydd o fewn y Comisiwn Ewropeaidd.

Darlith ar dirwedd symudol Ynys Môn a draddodwyd gan Dr Dei Huws, Ysgol Eigioneg Prifysgol Bangor, i Gymdeithas Wyddonol Gwynedd ym mis Rhagfyr 2017. Gellir gwylio'r ddarlith ar Panopto drwy

Dadl greiddiol yr ysgrif yw y byddai'n werth gosod drama nodedig Saunders Lewis, Gwaed yr Uchelwyr, yng nghyd-destun nifer o nofelau Saesneg Cymru a gyhoeddwyd ar droad y bedwaredd ganrif ar bymtheg sy'n ymdrin â pherthnasedd yr hen bendefigaeth i'r Gymru Newydd yr oedd mudiad Cymru Fydd yn ei hybu. Awgrymir y gall amgyffred y testunau hyn finiogi a chyfoethogi ein dehongliad o ddrama sy'n gynnil ac yn amwys iawn ei goblygiadau. M. Wynn Thomas, 'Y werin a'r byddigions: Gwaed yr Uchelwyr a diwylliant llên troad y ganrif', Gwerddon, 24, Awst 2017, 66-82.

Pwrpas yr erthygl hon yw darganfod pa fudd y mae canu mewn gr?p yn ei gael ar bobl sydd â dementia, yn benodol drwy edrych ar sesiynau Singing for the Brain (SftB) a gynhaliwyd yng ngogledd Cymru yn ystod 2012–13 gan y Gymdeithas Alzheimer. Cychwynnir drwy drafod ymchwil sydd eisoes wedi ei gwblhau ar ganu mewn gr?p ym maes cerddoriaeth a dementia, yn ogystal ag olrhain tarddiad y prosiect Singing for the Brain ar draws Prydain. Yna, adroddir ar y gwaith maes gan gyflwyno'r casgliadau, ac yna ymlaen i ymdrin â gwerthuso'r casgliadau. Nia Davies Williams, 'Canu i'r Cof: Effeithiau prosiect Singing for the Brain ar gof ac ansawdd bywyd pobl sydd â dementia yng ngogledd Cymru', Gwerddon, 23, Mawrth 2017, 36-57.

Mae'r prosiect yma yn anelu at edrych ar sut mae pobl ddwyieithog (sy'n rhugl neu yn datblygu eu Cymraeg) yn cael gafael ar ac yn defnyddio pob un o'u hieithoedd. Ar ben hynny, bydd yn edrych ar y rhyngweithio rhwng y ddwy iaith ac, yn benodol, sut mae cael ail iaith (Cymraeg) yn dylanwadu ar berfformiad yn eu hiaith gyntaf (Saesneg). Mae hyn yn bwysig nid yn unig achos bydd yn rhoi mewnwelediad i rôl ataliad mewn prosesu iaith ddwyieithog, ond bydd hefyd yn taflu golau ar sut mae siaradwyr Cymraeg yn dysgu'r iaith ac integreiddio i mewn i'r geiriadur meddwl mewnol, a allai, yn ei dro, yn arwain at strategaethau addysgol a all gynyddu effeithlonrwydd dysgu Cymraeg fel ail iaith. Yr astudiaeth hon yw'r cyntaf i archwilio rôl ataliad mewn pobl ddwyieithog Cymraeg/Saesneg a'r rhai sy'n dysgu Cymraeg fel ail iaith a disgwylir iddo fod yr astudiaeth gyntaf mewn rhaglen ymchwil barhaus. Ariannwyd y gwaith gyda chymorth grant bach gan y Coleg Cymraeg