Mai 1945, ac mae'r rhyfel drosodd o'r diwedd. Mae gwraig weddw, iarlles o'r Almaen, wedi cael hyd i loches yn ogledd Cymru. Un o'i ffrindiau pennaf yw merch y gweinidog lleol - perthynas sydd yn ei atgoffa o'i phlentyndod, ond sydd hefyd yn dod yn ôl â theimladau o euogrwydd. Ffilmiau Bryngwyn, 1989. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.

Cyfres o erthyglau gan feirniaid yn trafod agweddau amrywiol ar lenyddiaeth, gan geisio osgoi'r rhigolau confensiynol. Llenyddiaeth fel rhywbeth diddorol a pherthnasol yw eu pwnc ac edrychir ar lên drwy sbectol strwythuraeth, ôl-strwythuraeth, dadadeiladu, Marcsiaeth, ffeministiaeth a hanesyddiaeth newydd. Ond does yma ddim gorbwyslais ar theori, ond yn hytrach sgrifennu bywiog sy'n taflu goleuni newydd ar amryw bynciau gan feirniaid hyddysg yn y syniadau beirniadol diweddaraf.

Rhaglen sy'n olrhain hanes David Ifon [Ivon] Jones (1883-1924) a'i ymroddiad i De Affrica ar ôl iddo ymfudo yno tra'n dioddef o'r salwch TB. Teliesyn, 1994. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.

Yn 1915 cyhoeddwyd cyfrol o straeon byrion yng Nghymru greodd storm o atgasedd yn erbyn yr awdur a'i waith. Roedd byd tywyll Caradoc Evans yn 'My People' yn ddarlun hunllefus ac heriol o fywyd y capeli a'r gymdeithas Gymraeg wledig. Gorchmynodd Prif Gwnstabl Caerdydd i gopiau o'r llyfr gael eu llosgi'n gyhoeddus. Disgrifiodd y 'Western Mail' y straeon fel 'the literature of the sewer' gan ddweud mai Caradoc oedd '...the best-hated man in Wales'. Ni welwyd y fath gasineb ym myd y celfyddydau yng Nghymru - gynt nac wedyn. Ond erbyn heddiw prin ydy'r bobl sy'n cofio'r straeon na'u hawdur a gorddodd y dyfroedd yng Nghymru. Gan mlynedd yn ddiweddarach bydd Beti George yn mynd ar drywydd Caradoc Evans gan rannu blas o'i straeon gothic. Bydd yn olrhain ei ddylanwad pellgyrhaeddol ar ysgrifennu Saesneg yng Nghymru ac yn holi beth yn ei fagwraeth yn Rhydlewis, yn ne Ceredigion, a yrrodd Caradoc i greu byd sinistr 'My People'? Gorilla, 2015. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.

Un o'r ergydion mwyaf i'r Wladfa ym Mhatagonia oedd ymadawiad 234 o'r trigolion ym 1902. Roedd y llifogydd difrifol, diffyg tir, a'r addysgu milwrol cynyddol wedi'u llethu ac roedden nhw am gael tir i ffermio. Gadawodd 234 am Ganada i sefydlu gwladfa newydd. 70 mlynedd yn ddiweddarach, ym 1974, wrth chwilio am Gymry yng Nghanada, daeth Glenys James ar draws y Patagoniaid hyn yn Saskatchewan a recordio eu straeon. Yn y rhaglen hon cawn glywed, am y tro cyntaf, eu lleisiau'n adrodd hanes gadael Patagonia, eu tynged yng Nghanada, ac a lwyddon nhw i greu gwladfa Gymraeg newydd. Unigryw, 2015. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.

Mae'r seren bop Gymreig Gruff Rhys (Super Furry Animals) yn ein tywys ar wibdaith dros sawl cyfandir i ddarganfod ewythr colledig ym Mhatagonia - y gitarydd mewn poncho, René Griffiths. Ym 1880, yn dilyn ras geffylau ddadleuol wnaeth arwain at farwolaeth amheus, rhwygwyd teulu Gruff Rhys pan ymunodd Dafydd Jones a'i deulu ifanc â'r fintai i'r Wladfa Gymreig ym Mhatagonia, De America. Ni fu cysylltiad rhwng y ddwy gangen deuluol am bron i ganrif, tan ddaeth René Griffiths i Gymru ym 1974 i wefreiddio cynulleidfaoedd gyda'i ganeuon serch Hisbaenaidd. Dilyna'r cyfarwyddwr Dylan Goch daith Gruff Rhys trwy theatrau, clybiau nos a thai te Cymru, Brasil ac Andes yr Ariannin, wrth iddo ddarganfod hanes ei deulu, Cymry Patagonia, a'u hetifeddiaeth gerddorol. Soda, 2012. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.

Carcharwyd T. E. Nicholas (1879-1971) oherwydd ei ddaliadau gwleidyddol. Bu'n weinidog gyda'r Annibynwyr cyn troi'n gomiwnydd o ddeintydd. Deil i greu cynnwrf yng Nghymru heddiw. Gwyn Alf Williams sy'n olhrain ei hanes. Teliesyn, 1989. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.

Astudiaeth ar ffurfiau a chynnwys y traddodiad llenyddol Cymraeg gan yr academydd a'r beirniad R. M. Jones. Cyhoeddwyd cyfres o bedair cyfrol yn seiliedig ar gwrs gradd allanol yn y Gymraeg, Coleg Prifysgol Cymru, Aberystwyth yn ystod yr 1980au. Edrych yn ôl dros yr ymdriniaeth yn y cyfrolau blaenorol ac adolygu'r egwyddorion a wneir yma. Ystyrir fod yna ffurfiau llenyddol cyffredinol: 1.

Yn y gyfres hon bydd yr Athro R. Merfyn Jones yn ein tywys drwy hanes deugain mlynedd cyntaf Cymdeithas yr Iaith Gymraeg, o 1963 hyd 2003. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.

Astudiaeth ar ffurfiau a chynnwys y traddodiad llenyddol Cymraeg gan yr academydd a'r beirniad R. M. Jones. Cyhoeddwyd cyfres o bedair cyfrol yn seiliedig ar gwrs gradd allanol yn y Gymraeg, Coleg Prifysgol Cymru, Aberystwyth yn ystod yr 1980au. Edrychir yn fanylach ar fecanwaith seicolegol y traddodiad llenyddol yn y gyfrol hon ac mae'r awdur yn defnyddio'r un dulliau adeileddol a welwyd wrth edrych ar

Bedwyr Rees sy'n mynd ar daith o gwmpas Arfordir Penfro. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.

Rhaglen deyrnged i'r awdur a'r bardd toreithiog a fu farw'n ddiweddar, gan gynnwys cyfweliad arbennig gyda T. Llew Jones o 2002. Myrddin ap Dafydd gafodd y fraint o'i holi mewn cyfweliad estynedig a oedd yn ymdrin a nifer o agweddau o'i fywyd a'i waith, ac mi fydd hefyd yn un o'r rhai a fydd yn dadansoddi cyfraniad T. Llew Jones i lenyddiaeth Gymraeg yr ugeinfed ganrif. Byddwn hefyd yn dysgu mwy am yr addasiadau ffilm a theledu o'i waith a'i ddylanwad ar blant Cymru heddiw. Cwmni Da, 2009. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.